آیینها و آداب و رسوم بخشی از هویت و فرهنگ هر جامعه محسوب میشوند، از سوی دیگرتنوع و تعداد آیینها و آداب و رسوم دلیل غنای فرهنگی یک جامعه است.
نکته مهمی که بسیاری از کارشناسان فرهنگی و اجتماعی بر آن تاکید دارند حفظ هویت فرهنگی است که برای تحقق این مهم نیازمند بازگشت به آیینها و آداب و رسوم سنتی و فولکلوریک هستیم.
در حالی که لرستان از دیرباز تاکنون به عنوان یکی از گهوارههای تمدن مطرح بوده است، اما نسل جوان و امروزی از آیینها و رسوم قدیمی اطلاعات چندانی ندارند.
شکرانه در لرستان در گذشته بین کشاورزان مرسوم بوده به طوری که آنها هنگام «مایه گیری » یا همان برداشت گندم طبق آیینی خاص بخشی از محصول خود را به عنوان شکرگزاری بین مردم تهیدست تقسیم میکردند.
این آیین اما ظرف دهههای گذشته و با ورود ماشین آلات مدرن و مقتضیات زمان کارکرد خود را از دست داد و به فراموشی سپرده شد.
شکرانه و افزایش برکت مصول
مسوول انجمن آیینهای سنتی لرستان با اشاره به اینکه آیینها، آداب و رسوم بخشی از هویت فرهنگی هر منطقه به شمار میآید، عنوان کرد: بسیاری از آیینها ریشه در خلق و خو و اعتقادات هر قوم دارد، درواقع آیینها بخشی از باور جوامع محسوب میشوند و به همین دلیل است که برخی از سنتها و آیینها مختص منطقه خاص است.
بهزاد پاکدل به یکی از آیینهای که در گذشته بین مردم لرستان در نقاط مختلف رواج داشته اشاره کرد و گفت: آیین شکرانه یکی از سنتهایی است که در گذشتههای دور توسط کشاورزان انجام میشده، طبق مستندات و بنابر گفته بزرگان این سنت از قدمتی طولانی بین مردم لرستان برخوردار است.
وی افزود: ایین شکرانه به این شکل بوده که مردم روستا هنگام «مایه گیری» یعنی همان برداشت محصول که معمولا همزمان و با همکاری همدیگر انجام میشده بخشی از گندم برداشت شده را برای افراد مستمند و تهیدست کنار میگذاشتند.
مسوول انجمن آیینهای سنتی لرستان ادامه داد: مردم روستا برداشت را با ذکر خدا و علی، دعا و نذر شروع میکردند، زیرا معتقد بودند با این کار محصول بیشتری برداشت میکنند.
پاکدل گفت: هنگام برداشت محصول که توسط جوانان انجام میگرفت هر میزان گندم که هنگام پر کردن گونی بر زمین ریخته میشد سهم فقرا بود و این همان آیین شکرانه بود که به گفته بزرگان بر برکت محصولشان میافزود.
وی تاکید کرد: این کار اوج شکرگذاری مردم و کشاورزان در مقابل نعمتی بود که خداوند به آنها بخشیده بود، آیینی که نشان از خلق و خوی مهربان و باورهای خاص مردم لرستان داشتن، این آیین مختص منطقه خاصی نبوده بلکه میتوان آن را به کل استان و بین طوایف مختلف تعمیم داد.
مسوول انجمن آیینهای سنتی لرستان معتقد است؛ آیین شکرانه علاوه بر شکرگزاری در مقابل برکت ناشی از برداشت محصول در واقع و به تعبیری نوع دوستی، همدلی بخشش را بین مردم نهادینه میکرده، مردم لرستان دارای خلق و خوی وصف نشدنی بودند.
پاکدل گفت: بعد قابل توجه آیین شکرانه که بسیار ارزشمند است این بود که کشاورزان محصولی که به فقرا اختصاص میدادند از سهم یک چهارم خود بود زیرا در گذشته بیشتر مردم رعیت بودند و این نشان دهنده روح بزرگ آنها بود.
فراموشی آیین شکرانه با ورود تکنولوژی
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود با بیان اینکه متاسفانه با تغییر شرایط و مقتضیات بسیاری از آیینها از جمله شکرانه فراموش شد، افزود: با آمدن کاموا و ماشین آلات جدید و به روزهمدلیها از بین رفت و شاید بتوان گفت برکت هم کمرنگ شد.
مسوول انجمن آیینهای سنتی لرستان بیان کرد: مدرنیته هر چه برای ساکنان زمین آسایش به دنبال داشت اما آرامش را از مردم گرفت و بسیاری از آیینها که آیینه تمام نمای اخلاق و معرفت بود با خود برد و به نوعی دیگر مفهومی ندارند.
مردم نگاهی به گذشته خود داشته باشند
پاکدل تاکید کرد: ما نمیگوییم تکنولوژی حذف شود و مردم به زندگی گذشته برگردند زیرا سبک و سیاق زندگی دستخوش تغییرات جدی شده است، اما حداقل باورها و آیینهایی که بخشی از هویت ما به شمار میآیند حفظ شود و مردم به گذشته خود نگاهی داشته باشند.
وی گفت: ببینید در آیین ابزار و وسیله شرط نیست مهم اخلاق است که در هر شرایطی میتوان حفظ کرد، به عنوان نمونه همین آیین شکرانه را میتوان به شکلی دیگر انجام داد حتما که نباید به همان سبک و سیاق گذشته باشد.
وی تاکید کرد: مهم این است که کشاورزان ما همچنان بخشی از محصول خود را به عنوان برکت مال خود به فقرا اختصاص دهند.
انتهایپیام/
ثبت دیدگاه