بسیاری از کارشناسان و متخصصان تغذیه بر این باورند که تغییر رفتار، بیحوصلگی، کاهش مقاومت بدن در برابر بیماریها، خستگی زودرس و ضعف جسمانی و افزایش آسیبپذیری و مسمومیت با فلزات سنگین مانند سرب و کادمیوم و مهمتر از همه کمخونی از عوارض کمبود ریزمغذیها است.
غنیسازی به معنای افزودن یک یا چند ماده مغذی به غذای اصلی و پایه، ارزان و در دسترس تمامی جامعه است به نحوی که با مصرف منظم آن ماده غذایی، به مرور زمان شیوع کمبود آن ماده مغذی در جامعه کاهش پیدا کند.
سبوس موجود در آرد بسیاری از خصوصیات تغذیهای را دارا است
در این خصوص دکتر ابراهیم فلاحی متخصص تغذیه و رژیم درمانی اظهار کرد: خیلی از خاصیت آرد گندم در سبوس آن است و هرچه سبوس را کمتر جدا کنیم، خواص آن بسیار بیشتر است.
وی با بیان اینکه آرد مورد مصرف در نان لواش با آهن غنی شده است، افزود: میتوان ویتامین D را به آرد اضافه کرد به شرطی که سبوس آن را خیلی جدا نکنیم.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی لرستان بیان کرد: گندم مصرفی دارای ویتامینهای E و D و گروه B و مواد معدنی بوده و بسیار غنی است.
فلاحی با اشاره به اینکه سبوس موجود در آرد بسیاری از خصوصیات تغذیهای را دارا است و هرچه این سبوس را بیشتر جدا کنیم، آنچه باقی میماند آرد سفید است که حاوی نشاسته بالا و مواد مغذی پایین است که تنها انرژی دریافتی را بالا میبرد، افزود: آرد مذکور چاقکننده بوده و به لحاظ تغذیهای مواد مغذی ضعیفتری دارد.
وی تاکید کرد: هرچه غذا کالری کمتری و مواد مغذی آن بیشتر باشد به لحاظ تغذیهای مفیدتر است به عنوان نمونه نانی که سبوس بیشتری داشته باشد خواص بیشتری دارد.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی با بیان اینکه نان غذای پایهای مردم است، تصریح کرد: اگر بتوانیم سبوس را جدا نکنیم و یا کمتر جدا کنیم خیلی از مشکلات تغذیهای جامعه کمتر خواهد شد.
فلاحی عنوان کرد: مواد غذایی باید علاوه بر اینکه انرژی تولید میکنند دارای ویتامین و مواد معدنی باشند چراکه اینها نیازهای بدن هستند؛ وقتیکه اینها مواد جدا میشود فقط انرژی به بدن میرسد که تبدیل به چربی شده و فرد را چاق میکند و معمولا افراد چاق دچار کم خونی و کمبود ویتامین هستند.
نانی که سبوس دارد از بروز سرطانهای دستگاه گوارش جلوگیری میکند
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی لرستان با بیان اینکه نانی که سبوس دارد از بروز سرطانهای دستگاه گوارش جلوگیری میکند، افزود: سبوس دارای فیبر بوده و چنانچه از آرد گرفته شود خاصیت ضد سرطانی آن از بین میرود.
فلاحی خاطرنشان کرد: نان سفید خیلی برای بدن مضر است در حالیکه هرچه نان تیرهتر و دارای فیبر بالاتری باشد مفیدتر و سودمندتر خواهد بود.
وی تاکید کرد: اگر سبوس نان را نگه داریم و آن را جدا نکنیم به سلامت و ارتقای امنیت غذایی جامعه کمک میکنیم.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی لرستان بیان کرد: براساس تحقیقی که انجام دادهام ۴۹ درصد خانوارهای ایرانی دچار ناامنی غذایی هستند که بخش عمدهای از این ناامنی عدم تامین مواد مغذی به اندازه کافی و یا وجود آلودگیهای شیمیایی در مواد غذایی است؛ در حالیکه ممکن است فرد انرژی کافی دریافت کرده باشد بهعلت کمبود مواد غذایی دچار ناامنی غذایی باشد.
فلاحی گفت: نان سبوسدار یکی از بهترین گزینهها برای امنیت غذایی و ارتقای سلامت جامعه میتواند باشد.
متخصص تغذیه و رژیم درمانی بیان کرد: نان کامل چون ارزش غذایی بالایی دارد و از طرفی ارزان قیمت است میتواند در ارتقا امنیت غذایی موثر باشد.
وی توصیه کرد: بهتر است افراد بیشتر از نانهای سنگک، بربری و تافتون استفاده و از نان لواش و باگت کمتر استفاده کنند.
میزان درصد سبوس در کارخانههای آرد لرستان مشخص است
محمدرضا صفیخانی، رئیس وقت سازمان صمت لرستان نیز در اینباره گفته بود: باید با هماهنگی غله و سایر سازمانها نظارت بیشتری داشته باشیم تا نان با کیفیت در اختیار مردم قرار گیرد.
وی با بیان اینکه مهمترین موضوع در کیفیت نان درصد سبوس است، اضافه کرد: قبلا سبوسگیری زیاد انجام می شد و آرد زیاد سفید میشد.
رئیس وقت سازمان صمت لرستان بیان کرد: عمده این کار بهخاطر این بود که تقاضای مردم به سمت نان سفید رفته بود.
صفیخانی اظهار کرد: در کارخانههای آرد لرستان میزان درصد سبوس در انواع نانها مشخص شده است.
وی گفت: مشکل ما الان آردهایی است که از استانهای دیگر به لرستان میآیند و نیاز است نظارت کافی روی توزیعکنندگان وجود داشته باشد.
آنالیز ۷۵ نمونه آرد در لرستان
در این خصوص مهندس امید مقیمی منفرد، مدیر غذا و محصولات آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی لرستان، گفت: غنیسازی آرد با آهن و اسیدفولیک به عنوان طرحی ملی برنامهریزی و بهصورت صد درصد توسط کارخانجات باید اجرا شود.
وی اضافه کرد: مدیریت غذای دانشگاه علوم پزشکی لرستان نظارت کامل بر اجرای این طرح دارد.
مقیمی با بیان اینکه در شش ماهه اول سال ۷۵ نمونه برای بررسی کیفیت آرد از واحدهای تولیدی استان را آنالیز کردیم که غنیسازی آنها ۱۰۰ درصد بوده و ۹۳ درصد هم سبوسگیری انجام شده است، بیان کرد: غنیسازی آرد سبب بالابردن ارزش تغذیهای نان به لحاظ آهن و اسید فولیک میشود.
جلوگیری از ورود آردهای بیکیفیت استانهای دیگر به لرستان
وی با تاکید براینکه نباید بگذاریم آردهای بیکیفیت استانهای دیگر وارد لرستان شود، خاطر نشان کرد: در سال ۹۸ کیفیت این آردها را کنترل کردیم و اجازه ورود این آردها را به استان ندادیم اما متاسفانه در سال ۹۸ سامانه تهیه آرد را آزاد کردند و براین اساس هرکسی میتواند آرد خود را از هر جایی که بخواهد تامین کند و این مشکلی است که با آن مواجهایم.
مقیمی بیان کرد: در کارگروه آرد و نان استان اعلام کردیم که حاضریم کیفیت آردهای وارد شده به استان را در خصوص کیفیت، میزان سبوس و … را آنالیز کنیم و وضعیت آن را به اداره مربوطه اعلام کنیم.
وی گفت: آرد تولیدی استان را کنترل میکنیم و برای کیفیت آن کلی زحمت کشیده میشود اما متاسفانه آردهای وارداتی این موضوع را خدشهدار میکند.
غنیسازی آرد از شاخصهای ارزیابی کارخانجات در لرستان است
حجت بیرانوند مدیرکل غله و بازرگانی لرستان گفت: یکی از آیتمهای ارزیابی، درجهبندی و امتیاز دادن به کارخانجات غنیسازی آرد است و چنانچه کارخانه آردی این کار را انجام ندهد علاوه بر اینکه امتیازی کسب نمیکند بلکه سهیهاش را قطع میکنیم.
وی با بیان اینکه برای انجام این کار اهرم تشویقی و تنبیهی لحاظ کردیم تا طرح غنیسازی آرد در استان اجرایی شود، افزود: یکی از شاخصهایی که ماهانه سهمیه گندم به کارخانجات استان میدهیم موضوع غنیسازی آرد است.
مدیرکل غله و بازرگانی لرستان بیان کرد: تلاشمان این است که غنیسازی آرد عملیاتی شود و غذا و دارو میزان سبوس و غنیسازی آرد را اندازهگیری و کنترل میکند و به ما گزارش میدهد.
بیرانوند در خصوص ورود آردهای بیکیفیت استانهای دیگر به لرستان، عنوان کرد: نظارت بر این آردها وظیفه صمت و غذا و دارو است و البته یک سری آرد از استانهای دیگر وارد لرستان میشود که ما با این واردات مخالفیم و یک مدت جلوی ورود این آردها گرفته شد اما هجمهای ایجاد شد که دارند انحصار ایجاد میکند و این سبب شد که ورود آرد به استانها آزاد شود.
وی با بیان اینکه آردی که از استانهای دیگر میآید دو حالت دارد یا کیفیت خوبی دارد و یا سبوس زیادی از آن گرفته میشود، بیان کرد: گندم لرستان با کیفیت بوده و به این لحاظ در کشور مطرح هستیم.
مدیرکل غله و بازرگانی لرستان با اشاره به اینکه گلوتن گندم در استانهای جنوبی با توجه به موقعیت آب و هوایی آنجا بیشتر از لرستان است، عنوان کرد: احتمال دارد کسی برای تولید نان سنگک از این نوع آرد استفاده شود اما آنچه مشاهده شده این است که سبوس بیشتری از آرد میگیرند.
کارخانجات آرد نمیتوانند بیش از ۱۲ درصد سبوس بگیرند
بیرانوند اضافه کرد: در لرستان محدودیتهایی ایجاد کردیم که کارخانجات نمیتوانند بیش از ۱۲ درصد سبوس بگیرند اما متاسفانه از استانهای دیگر آرد با ۱۰ درصد تهیه میکنند و متاسفانه یک سری دلال در این کار ورود پیدا کردند و از این فرصت استفاده میکنند.
وی گفت: اگر اجازه میدادند که هر استانی از آرد تولید استان خود استفاده میکرد قطعا تولید نان با کیفیت بیشتری انجام میشد اما هجمهای ایجاد شد که میگفتند انحصار ایجاد کردید و رقابت را بستید و این مهم منتفی و منجر به ورود آرد از سایر استانها شد.
مدیرکل شرکت غله و بازرگانی لرستان بیان کرد: نامهای با امضای استاندار به استانهای همجوار ارسال کردیم که متاسفانه سبوسگیری بالای نورم استاندارد است اما متاسفانه توجهی به این کار نکردند.
بیرانوند یاد آور شد: تا زمانی که خباز میتواند آزادانه آرد خود را از استانهای دیگر تامین کند با همین مشکل مواجهایم و نیاز است سازمان صمت، غله و دانشگاه علوم پزشکی نظارت خود را برای کنترل این مساله بیشتر کنند.
متخصصان تغذیه بر این باروند که غنیسازی آرد با آهن و اسید فولیک میتواند در پیشگیری از بیماریهای شایع نقش بسیاری داشته باشد. به عنوان مثال کمبود اسید فولیک در ماه اول بارداری که سیستم عصبی جنین در حال شکلگیری است، میتواند منجر به بروز ناهنجاریهای مادرزادی در لوله عصبی شود.
غنیسازی آرد با آهن و اسیدفولیک منجر به بهبود میزان شیوع فقر آهن و افزایش ذخایر آن در بدن افراد میشود و این موضوع اهمیت موضوع غنیسازی آرد در لرستان را دو چندان میکند.
انتهایپیام/
ثبت دیدگاه